Stary komputer, nawet jeśli jest zadbany, z czasem staje się wolny. System operacyjny Windows gromadzi mnóstwo niepotrzebnych danych, a sprzęt zbiera kurz. Na szczęście, w większości przypadków nie trzeba kupować nowego sprzętu, aby przywrócić mu dawną świetność. Ten poradnik przeprowadzi Cię przez proces czyszczenia i optymalizacji, zarówno wirtualnej, jak i fizycznej.
Czyszczenie cyfrowe – porządek na dysku
Pierwszym i najważniejszym krokiem jest pozbycie się cyfrowego balastu, który zaśmieca dysk i spowalnia działanie systemu.
Usuwanie niepotrzebnych plików i programów
-
Użyj systemowego narzędzia Oczyszczanie Dysku. Pozwala ono na bezpieczne usunięcie tymczasowych plików, zawartości Kosza i starych plików aktualizacji systemowych.
-
Odinstaluj nieużywane programy. Przejdź do Ustawień, a następnie do sekcji Aplikacje i pozbądź się wszystkiego, czego nie używasz od miesięcy.
-
Usuń duże pliki i duplikaty. Przeszukaj foldery Pobrane, Dokumenty i Pulpit w poszukiwaniu dużych, niepotrzebnych plików wideo, instalatorów lub zarchiwizowanych danych.
Zarządzanie autostartem
Programy uruchamiające się automatycznie wraz z systemem to jedna z głównych przyczyn długiego ładowania się Windowsa.
-
Otwórz Menedżera Zadań (Ctrl + Shift + Esc) i przejdź do zakładki „Uruchamianie”.
-
Wyłącz te programy, które mają wysoki wpływ na uruchamianie i nie są kluczowe (np. komunikatory, menedżery pobierania czy aplikacje drukarki).
-
Pozostaw włączone jedynie niezbędne usługi, takie jak program antywirusowy lub kluczowe sterowniki systemowe.
Optymalizacja systemu Windows
Uproszczenie efektów wizualnych
Wiele estetycznych efektów wizualnych (cienie, animacje, przezroczystości) zużywa zasoby, które starsze komputery mogą przeznaczyć na wydajność.
-
Wyszukaj w Windowsie „dopasuj wygląd i wydajność systemu Windows”.
-
W zakładce „Efekty wizualne” wybierz opcję „Dopasuj dla uzyskania najlepszej wydajności”.
-
Jeśli wolisz, możesz też zaznaczyć ręcznie tylko te opcje, które są dla Ciebie kluczowe, np. wygładzanie czcionek ekranowych.
Sprawdzenie pod kątem złośliwego oprogramowania
Złośliwe oprogramowanie działające w tle może znacząco obciążać procesor i pamięć.
-
Uruchom pełne skanowanie wbudowanym programem antywirusowym Windows Defender.
-
Zainstaluj i przeskanuj komputer dodatkowym narzędziem do usuwania adware (oprogramowania reklamowego), które często instaluje się mimowolnie z innymi aplikacjami.
-
Zawsze utrzymuj aktualną definicję wirusów w swoim programie antywirusowym, aby zapewnić ciągłą ochronę.
Zarządzanie pamięcią w tle
Windows często uruchamia usługi i funkcje, które nie są niezbędne do codziennej pracy.
-
Wyłącz funkcje, takie jak Indeksowanie Wyszukiwania Windows, jeśli rzadko używasz systemowej wyszukiwarki do przeglądania plików.
-
Wstrzymaj synchronizację chmury (np. OneDrive, Dropbox), jeśli nie jest ona potrzebna w danej chwili.
-
Regularnie aktualizuj system operacyjny i sterowniki, aby mieć pewność, że używasz najbardziej zoptymalizowanych wersji oprogramowania.
Czyszczenie fizyczne – obudowa i wnętrze
Kurz jest wrogiem numer jeden każdego komputera, ponieważ powoduje przegrzewanie się, co z kolei prowadzi do automatycznego spowalniania sprzętu (tzw. thermal throttling).
-
Wyłącz i odłącz zasilanie komputera przed rozpoczęciem jakichkolwiek prac we wnętrzu.
-
Użyj sprężonego powietrza w sprayu, aby usunąć kurz z wentylatorów, radiatorów procesora i karty graficznej. Pamiętaj, aby trzymać puszkę w pionie.
-
Jeśli masz komputer stacjonarny, otwórz obudowę i delikatnie, ale dokładnie wyczyść wszystkie filtry przeciwkurzowe oraz kratki wentylacyjne.
